Locaties
A Tolsteegbrug
B Centraal Museum
C Maliesingel (noord en zuid van Hugo de Grootstraat)
D Maliebrug (ter hoogte van Spoorwegmuseum)
E Herenbrug (Lepelenburg)
F Stadsschouwburg
G Wittevrouwenbrug
H hoek Wittevrouwenkade/Wolvenplein
I Wolvenplein
J Nijntjepleintje (zijde Weerdsingel OZ)
1-18 fauna uittreedplaatsen (SUPfups)
De Vergroening Singel 030 heeft op een tiental locaties tussen de Tolsteegbrug en de Weerdbrug voorstellen uitgewerkt om de oevers van de singel (Stadsbuitengracht) te vergroenen.
Drijvende eilanden met moerasplanten
Langs de kant en bij enkele meerpalen liggen drijvende eilanden met moerasvegetatie. De vegetatiematten hebben geen harde opvallende rand en de bevestigingspalen zitten onder water. Boten kunnen er niet aanleggen. Voor dieren zijn de eilanden interessant als rustplek, terwijl ze voor spelende kinderen te ver van de kant liggen om een gevaar te vormen. Ze gaan op en neer met het waterpeil, maar blijven op hun plek. De plantenwortels hangen los in het water. De basismaat voor een eiland is 1 m bij 5 m. Op twee locaties liggen een aantal aan elkaar geschakelde basiselementen.
Locaties: A Tolsteegbrug – D Maliebrug – G Wittevrouwenbrug (west/oost) – J Nijntjepleintje
Wilgentenen bollen met drijfbladplanten
In het water zijn op een aantal luwe plekken bij bruggen en buiten de vaarlijn gevlochten wilgentenen bollen met niet-woekerende drijfbladplanten en onderwaterplanten te water gelaten. De bollen hangen of liggen onder water en worden op hun plaats gehouden door een zware steen. De wortels groeien naar beneden, de bladeren zoeken het licht en groeien naar boven.
Locaties: A Tolsteegbrug – D Maliebrug – E Herenbrug – F Stadsschouwburg – G Wittevrouwenbrug (oost) – H hoek Wittevrouwenkade/Wolvenplein – J Nijntjepleintje
Natuurvriendelijke oevers
Langs de Maliesingel ontbreekt over een traject van ca 150 m lengte de betonnen beschoeiing, door de aanwezigheid van een rioolbuis op de grens van water en oever. Deze plek leent zich bijzonder goed voor een vooroever: de bestaande rij houten palen is aangevuld en de oeverzone erachter opgevuld met kokosrollen met oeverplanten. Met een gradiënt van nat naar droog. Met de beheerder bijzondere parken en de wijkopzichter zijn afspraken gemaakt over aangepast maaibeheer.
Locatie: C Maliesingel
Kruidenrijke kanten
Enkele locaties hebben kruidenrijke taluds met aangepast maaibeheer. De planten kunnen dan over de rand gaan hangen; ook ter camouflage van afvoerbuizen. De Stadsschouwburg heeft een extra bloemrijke kant gekregen. Daarnaast bevelen we – waar het enigszins mogelijk is – ook op andere locaties aanpassingen in het maaibeheer aan, zodat de kruidenbegroeiing op de kant de kans krijgt over de betonnen rand te hangen. Met de beheerder bijzondere parken, de wijkopzichter en de klankbordgroep Singel wordt overlegd of in een zone van een meter langs de rand hooilandbeheer kan worden ingevoerd. Bij hooilandbeheer wordt 1-2 keer per jaar gemaaid en afgevoerd; planten krijgen de kans om zich via zaad te verspreiden.
Locaties: F Stadsschouwburg – G Wittevrouwenbrug (west/oost)
Fauna uittreedplaatsen
Voor de betonnen rand hebben we een speciaal model dierentrapje ontwikkeld, de zogenaamde SUPfup. Een fup is een fauna uitreedplaats en SUP staat voor Stand Up Paddling en SUPER.
locatie: A2 Manenborg, tussen Tolsteegbrug en Centraal Museum
Op een groot aantal andere locaties liggen inmiddels ook SUPfups.
Ecologisch kunstproject ‘De verdwijnende trap’
Bij het Centraal Museum (locatie B) is een ecologisch kunstproject gerealiseerd, Vanishing Staircase (de Verdwijnende Trap), van kunstenares Birthe Leemeijer. 16 november 2018 was de feestelijke opening. Het is geen echte trap, maar een follie. De natuurstenen trap verdwijnt aan de ene kant het water in, aan de andere kant eindigt hij bij een dicht raam van het Centraal Museum. De treden zijn gekanteld en moeten langzamerhand geheel begroeien. Met varens, muurplanten en in de natte zone moerasplanten. Ondertussen blijft de trap voor iedereen toegankelijk. Dus oppassen dat je niet struikelt. Voor dieren is het een ideale plek om in en uit het water te komen en te drinken.
Het kunstwerk kwam tot stand dankzij de gemeente Utrecht en het Mondriaanfonds. De Adviescommissie Kunst in de Openbare Ruimte was opdrachtgever en de Initiatiefgroep Vergroening Singel was intensief betrokken bij de ecologische randvoorwaarden en het beplantingsplan. De komende jaren coördineert de Initiatiefgroep het beheer ervan door vrijwilligers. Want voor de ecologie begint het pas.
Maatregelen per locatie
Zie voor nadere informatie:
Samenvatting Vergroening Singel
Integrale toelichting Vergroening Singel
Kaart Vergroening Singel
Uitvoering
In 2016 zijn de maatregelen uit de eerste fase uitgevoerd. In 2017 en 2018 gevolgd door onze speciale SUP fups en de Verdwijnende Trap. De Gemeente Utrecht en het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden steunen en financieren de maatregelen.
Op 11 mei 2016 lieten wethouder Kees Geldof en hoogheemraad Constantijn Jansen op de Haar feestelijk de eerste wilgentenen bol met drijfbladplanten en een mosselkrat te water.
Nog gepland:
- Natuurvriendelijke oever met vlonderpad bij het Wolvenplein: de uitwerking hangt af van de nieuwe eigenaar/beheerder (locatie H – I)
- … en wat verder nog in ons bereik ligt.
Beheer door vrijwilligers
Het schoonhouden van de locaties, het beheer en klein onderhoud gebeurt door vrijwilligers. Ook meehelpen? Graag! Samen maken we het project tot een succes. Kijk onder Meedoen en Kalender